Yoksa Yine mi Kandık: Bir İşin Ustası Olmak İçin Gerçekten 10.000 Saat Çalışmamız Gerekiyor mu?

İsviçreli bir psikolog tarafından ortaya atılan bu kural, Malcolm Gladwell’in Outside the Line adlı kitabı sayesinde ünlendi. 10.000 saat kuralı, Malcolm Gladwell’in bir müzik okulunda okuyan kemancılarla ilgili kitabından sonra 1993 yılında Psychological Review dergisinde yayınlandı. Daha sonra araştırma konusu haline geldi. Yapılan araştırmalara göre bu kuralı en çok kemancılar uygulamıştır. Ayrıca kurala uygun yapılan uygulama genetik faktörlerden daha etkili olmuştur. Yapılan araştırmalarla daha çok dikkat çeken bu kural birçok kişi tarafından kabul görmüştür.

Gladwell’e göre bu tür tezler halk tarafından hızla kabul gördü. Bir işte başarıya ulaşmanın emek yoğun bir süreç olduğunu bilen insan, 10.000 saat gibi net bir sayıya ulaşmak ve başarılı olmak için manevi olarak harekete geçer.

2014 yılında 10.000 saat kuralı üzerine daha derinlemesine akademik araştırmalar yapıldı. 11.000 araştırmacının katıldığı bu çalışmada 88 bilimsel makale derlendi ve en kapsamlı çalışma ortaya çıktı. Sonuç olarak pratiğin sadece bir alanda uzmanlaşmayı ortalama %12 oranında etkilediği görülmüştür.

Geçmişten günümüze psikoloji alanında birçok deney ve çalışmanın yapıldığına şahit olabilirsiniz. Bu süreçte, işe yarayıp yaramadığını görmek için ünlü deneyler tekrar tekrar denenir. Bireysel gelişime katkı sağlamayı amaçlayan 10.000 saat kuralı deneyi gibi birçok deneyin hüsranla sonuçlandığı gözlemlendi. Çünkü amaç, başarıya giden yolda gelişiminize katkıda bulunmaktı. Başka bir deyişle, araştırmalar 10.000 saat kuralının kusurlu olduğunu kanıtladı.

“10.000 saat kuralı saçmalık. Onlara inanma. Pratik yapmanın önemli olduğu doğrudur. Ama bir işte uzmanlaşmada yaş, zeka, yetenek gibi faktörler daha önemli.’

Gladwell’in kitabının yayınlanmasından sonra birçok uzman kitabı okuyup değerlendirmiş ve bunun hatalı bir kural olduğunun altını çizmiştir. 2012’de BBC şöyle açıkladı: “10.000 sayısının mucizevi bir yanı yok.” Çünkü BBC’ye göre uzman müzik grupları yirmili yaşlarında ortalama 10.000 saatin üzerinde çalışıyor. Klasik müzik dünyasında uluslararası yarışmayı kazanan müzisyenlerin 25.000 saat çalıştıkları görülüyor. Bu 20 yıldan fazla bir süreyi kapsıyor ve günde en az 3 saat çalışmaya tekabül ediyor.

Tüm bu araştırmalara ek olarak, en başarılı kemancıların çoğunluğunun ortalama kemancılardan daha az pratik yaptıkları ortaya çıktı. Bu olağan bulguların bir sonucu olarak, yanlış bir sonuca varmamalısınız. Pratik yapmak elbette çok değerlidir. Kemancıların ortasındaki farkın %26’sı pratikti. Böylece 10.000 saat kuralı tamamen çürütülmüş oldu. Sonuç olarak, 10.000 saat kuralının uzmanlaşmak isteyen kişi üzerinde çok büyük bir etkisi yoktur.

Yapılan araştırmalarda uygulamanın oyunlarda %26, müzikte %21, sporda %18, eğitimde %4 ve mesleki anlamda %1 katkı sağladığı belirlenmiştir. Unutulmamalıdır ki bu doğal oranlar küçümsenmemesi gereken oranlardır. Ama bu oranlara ulaşmanızdaki en büyük etken genetik, zeka, karakter ve sizi şekillendiren diğer faktörlerdir. Yani pratiğin uzmanlaşmaya etkisi mucizevi değil. Doğuştan yetenekli bir insan ve bu yeteneği sonradan kazanan biri bu açığı kapatamayabilir.

Sonuç olarak, 10.000 saat kuralını uygulamak ve ona bağlı kalmak insanları motive ediyor. 10.000 saat kuralını denemek istiyorsanız başarıya giden yolda kendi çabanızın ve zekanızın etkisinin çok daha büyük olduğunu unutmamalısınız. Bir işi severek yapıyorsanız o alanda uzmanlaşmak zorunda değilsiniz. Alanında en uzman ve en zeki insan olmaman işe yaramaz olduğun anlamına gelmez. Profesyonel bir ressam değilseniz, bu sizi resme olan ilginizden caydırmamalıdır. Fotoğrafçılık size zevk veriyorsa bu alanda çalışmalarınıza devam etmelisiniz. Her alanda en iyisi olmayabilirsin ama bu süreçte keyif almaya devam edebilirsin!